Γιατί όλο και περισσότερα αρώματα μυρίζουν φαγητό – Ποια η σχέση των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας
Από τη βανίλια και την καραμέλα μέχρι το φιστίκι και τον εσπρέσο τα gourmand αρώματα κατακτούν τον κόσμο της ομορφιάς
Η νέα γενιά αρωμάτων δεν θυμίζει πια λουλούδια ή ξύλο. Θυμίζει... γλυκό. Από τη βανίλια και την καραμέλα μέχρι το φιστίκι, τη φράουλα και τον εσπρέσο, οι νότες που παραπέμπουν σε φαγητό σαρώνουν τις πωλήσεις και τα social media. Η τάση αυτή δεν είναι τυχαία, και σύμφωνα με ορισμένους, ίσως συνδέεται ακόμη και με τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας τύπου GLP-1, όπως το Ozempic.
Από το TikTok στο μπάνιο μας
Η Αυστραλή influencer Amy Ebell, γνωστή στο TikTok για τα βίντεό της γύρω από τη «γλυκιά» τάση των αρωμάτων, έχει συγκεντρώσει χιλιάδες προβολές από τότε που ξεκίνησε να μοιράζεται τα «gourmand» αγαπημένα της στα τέλη του 2024. Το τελευταίο της βίντεο, όμως, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις: υποστήριξε ότι η έκρηξη των αρωμάτων με νότες επιδόρπιου συνδέεται με την παγκόσμια άνοδο των GLP-1 φαρμάκων.
«Κάθε φορά που η κοινωνία προσπαθεί να αδυνατίσει, τα αρώματα που μυρίζουν γλυκά πληθαίνουν», λέει χαρακτηριστικά, επικαλούμενη τη συγγραφέα Virgie Tovar. «Αν δεν μπορείς να φας τη ζάχαρη, τουλάχιστον μπορείς να τη μυρίσεις».
Μια τάση που έγινε «κύμα»
Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους. Σύμφωνα με τη Mintel Group Ltd., το 22% των αρωμάτων που κυκλοφόρησαν παγκοσμίως το 2024 χαρακτηρίζονται ως gourmand, έναντι 19% το 2023 και 15% το 2022.
Την ίδια στιγμή, οι αναζητήσεις για «gourmand perfume» αυξήθηκαν κατά 186% στο TikTok και 82% στη Google, ενώ από τα δέκα κορυφαία αρώματα στο TikTok Shop, σχεδόν όλα περιείχαν νότες βανίλιας, καραμέλας ή φράουλας.
«Δεν πρόκειται πλέον για τάση», εξηγεί στο Bloomberg ο Arnaud Guggenbuhl, επικεφαλής μάρκετινγκ αρωμάτων στη Givaudan. «Πρόκειται για κύμα που παρασύρει ολόκληρη τη βιομηχανία».
Από τον Mugler στο TikTok
Η ιδέα δεν είναι καινούργια. Το 1992, ο Thierry Mugler κυκλοφόρησε το θρυλικό Angel, με νότες βανίλιας, πατσουλί και κόκκινων φρούτων, ένα σοκ για την εποχή.
Ακολούθησαν δεκάδες brands, μέχρι που στα μέσα της δεκαετίας του 2010 τα ξυλώδη και «καθαρά» αρώματα όπως το Santal 33 ή το Dior Sauvage πήραν τα ηνία.
Ωστόσο, με την πανδημία και την άνθηση του PerfumeTok, της κοινότητας του TikTok αφιερωμένης στα αρώματα, οι «γλυκές» νότες επέστρεψαν δυναμικά. Όπως λέει η Ebell, «αν διαβάσεις ότι ένα άρωμα μυρίζει βανίλια, κεράσι ή σοκολάτα, ξέρεις ακριβώς τι να περιμένεις».
Η πολυτέλεια του... φιστικιού
Σήμερα, τα gourmand αρώματα κυκλοφορούν σε όλες τις κατηγορίες τιμής. Ο οίκος Guerlain λανσάρει το Vanille Planifolia Extrait 21 στα 645 δολάρια, ενώ ο Giardini di Toscana έχει κερδίσει το κοινό με το Bianco Latte των 160 δολαρίων. Ακόμη και πιο εναλλακτικοί οίκοι, όπως η DS & Durga από το Μπρούκλιν, έχουν στραφεί σε τέτοιες συνθέσεις: το άρωμα Pistachio πωλείται 300 δολάρια και παραμένει best-seller.
Την ίδια στιγμή, πιο προσιτά brands όπως η Lattafa από το Ντουμπάι κάνουν ρεκόρ πωλήσεων με αρώματα όπως το Eclaire, 45 δολάρια το μπουκάλι.
Η όσφρηση ως υποκατάστατο
Η ειδικός ομορφιάς Larissa Jensen της Circana θεωρεί ότι η τάση αντανακλά μια βαθύτερη ψυχολογική ανάγκη. «Κατά την πανδημία, είδαμε τη μετάβαση από το ‘άρωμα για τους άλλους’ στο ‘άρωμα για μένα’. Οι άνθρωποι αναζητούν αρώματα που τους κάνουν να νιώθουν καλά, να θυμούνται γεύσεις, στιγμές, θαλπωρή».
Και για όσους χρησιμοποιούν φάρμακα που μειώνουν την όρεξη, όπως τα GLP-1, αυτή η αναζήτηση ίσως είναι ακόμη πιο έντονη. «Μπορεί να μη φάω το ντόνατ», λέει η Jensen, «αλλά μπορώ να το μυρίσω στα μαλλιά μου».
Επιστήμη και όσφρηση
Η ερευνήτρια Valentina Parma από το Monell Chemical Senses Center στις ΗΠΑ εξετάζει αν τα φάρμακα GLP-1 επηρεάζουν την όσφρηση. Πρώιμα δεδομένα δείχνουν ότι κάποιοι χρήστες αναφέρουν αλλαγές στην αίσθηση της μυρωδιάς, μια πιθανή «παραμόρφωση» που κάνει ορισμένα αρώματα να φαίνονται πιο ελκυστικά ή έντονα.
«Οι οσφρητικές μνήμες είναι πανίσχυρες», τονίζει η Parma. «Για όσους χάνουν την ευχαρίστηση του φαγητού, το άρωμα μπορεί να λειτουργεί ως συναισθηματικό υποκατάστατο».
Το συμπέρασμα
Αν κάτι αποδεικνύει η νέα «επιδημία» των gourmand αρωμάτων, είναι ότι η όσφρηση δεν είναι απλώς αισθητική εμπειρία, αλλά ψυχολογική ανάγκη.
Σε έναν κόσμο που προσπαθεί να ελέγξει τις επιθυμίες του, τα αρώματα που μυρίζουν φαγητό προσφέρουν μια αθώα και εξαιρετικά ελκυστική απόλαυση.
